एफएएले स्पेसएक्सको क्रू-९ अन्तरिक्षयात्री प्रक्षेपणको समयमा देखिएको विसंगतिको अनुसन्धान गर्ने

काठमाडौं ।

अमेरिकी संघीय उड्डयन प्रशासन (एफएए) ले स्पेसएक्सको फाल्कन ९ रकेटले सेप्टेम्बर २८ मा क्रू-९ अन्तरिक्षयात्री प्रक्षेपणको समयमा देखाएको विसंगतिको अनुसन्धान गर्न निर्देशन दिएको छ।

स्पेस डटकमले उल्लेख गरे अनुसार यस प्रक्षेपणले नासा अन्तरिक्षयात्री निक हेग र रुसी अन्तरिक्षयात्री अलेक्जान्डर गोर्बुनोभलाई अन्तर्राष्ट्रिय अन्तरिक्ष स्टेशनतर्फ पठाउन सफल भएको थियो।

तर फाल्कन ९ को माथिल्लो चरणले क्याप्सुल तैनाथ गरेपछि एउटा समस्या अनुभव गर्यो जसको खुलासा स्पेसएक्सले सेप्टेम्बर २९ मा गर्यो। उक्त समस्या “असामान्य डी-ओर्बिट बर्न” थियो, जसको कारण माथिल्लो चरण समुद्रमा लक्ष्यभन्दा बाहिर खस्यो। (फाल्कन ९ को पहिलो चरण पुनः प्रयोग गर्न सकिन्छ, तर यसको माथिल्लो चरण पुनः प्रयोग योग्य हुँदैन।)

स्पेसएक्सले यो समस्या अनुसन्धान गरिरहेको छ र यस क्रममा थप प्रक्षेपणहरू रोकिएका छन्। कम्पनीको अनुसन्धान एफएएको निगरानीमा हुनेछ जसले यो जाँच अनिवार्य रहेको जनाएको छ।

सेप्टेम्बर २८ मा फ्लोरिडाको केप क्यानाभेरल स्पेस फोर्स स्टेसनबाट प्रक्षेपित स्पेसएक्सको नासा क्रू-९ मिशनको क्रममा एउटा असामान्य घटना भएको एफएएले जानकारी पाएको स्पेस डटकमले उल्लेख गरेको छ।

यो घटना फाल्कन ९ को दोस्रो चरणले निर्धारित खतराको क्षेत्रमा नपुगेर बाहिर अवतरण गरेको थियो। कुनै पनि सार्वजनिक घाइते वा सार्वजनिक सम्पत्तिमा क्षति भएको रिपोर्ट गरिएको छैन। एफएएले यस घटनाको अनुसन्धान अनिवार्य गरेको छ,” अधिकारीहरूले एक अपडेटमा लेखेका छन्।

‘आजको सफल प्रक्षेपणपछि, फाल्कन ९ को दोस्रो चरण योजना अनुसार महासागरमा नष्ट गरियो, तर एक असामान्य डी-ओर्बिट बर्नको सामना गर्यो। परिणामस्वरूप, दोस्रो चरण सुरक्षित रूपमा समुद्रमा अवतरण गर्यो, तर लक्ष्य गरिएको क्षेत्रभन्दा बाहिर। हामी प्रक्षेपण पुनः सुरु गर्नेछौं…’

क्रू-९ असामान्यता स्पेसएक्सले तीन महिनाभित्र भोगेको तेस्रो फाल्कन ९ समस्या हो। जुलाई ११ मा, रकेटको माथिल्लो चरणमा भएको तरल अक्सिजनको चुहावटले कम्पनीका २० वटा स्टारलिंक इन्टरनेट स्याटलाइटहरू गुमाएको थियो।

त्यो घटनाले फाल्कन ९ लाई दुई हप्तासम्म ग्राउन्ड गर्यो। त्यसपछि, अगस्ट २८ मा, स्टारलिंक प्रक्षेपणको सफलतापछि फाल्कन ९ को पहिलो चरणले अवतरण प्रयास असफल गर्यो (जुन उक्त बूस्टरको लागि कीर्तिमानी २३ औं प्रक्षेपण थियो)।

स्पेसएक्सले उक्त समस्या पछि केही दिन मात्रै प्रक्षेपण रोकेको थियो र अगस्ट ३१ मा पुनः उडानमा फर्किएको थियो।

हालको अवरोध कति समयसम्म जारी रहन्छ, वा यसले स्पेसएक्सको सधैं व्यस्त प्रक्षेपण तालिकामा कसरी प्रभाव पार्छ भन्ने अझै स्पष्ट छैन। कम्पनीले यस महिना केही उच्च-प्रोफाइल प्रक्षेपणहरू योजना बनाएको छ, जसमा नासाको यूरोपा क्लिपर मिशन पनि समावेश छ।

यो मिशन अक्टोबर १० मा खुल्ने २१-दिने झ्यालभित्र फाल्कन हेभी रकेटमार्फत बर्फले ढाकिएको बृहस्पति ग्रहको चन्द्रमा यूरोपातर्फ प्रक्षेपण हुने तालिका छ। फाल्कन हेभी र फाल्कन ९ दुबैले एउटै माथिल्लो चरण प्रयोग गर्छन्।