डार्क एनर्जी क्यामराले खिच्यो ताराहरूको लागि “भगवानको हात” को तस्विर

काठमाडौं ।

हाम्रो ब्रह्माण्डमा देखिने विभिन्न आकृतिहरूले वैज्ञानिकहरू बीच जिज्ञासा जगाउँछन्। हामीले धेरै अवसरहरूमा जेम्स वेब स्पेस टेलिस्कोप (JWST), अन्तरिक्षको सबैभन्दा ठूलो वेधशालाका चमत्कारहरू देखेका छौं।

यस पटक डार्क एनर्जी क्यामरा (डीईक्याम-DECam) ले केही शानदार तस्बिरहरूको श्रृंखला कैद गरेको छ। यसमा हात जस्तो आकार सर्पिल आकाशगंगा तर्फ देखिन्छ। यसलाई भगवानको हात (God’s Hand)को उपनाम दिइएको छ। विशेष कुरा यो हो कि हात फैलाएको यो संरचना ग्यास र धुलोको बादल हो।

एक रिपोर्टका अनुसार तस्बिर खिच्ने डीईक्याम चिलीमा रहेको भिक्टर एम. ब्लान्को टेलिस्कोपमा स्थापित छ। यो क्यामराले गहिरो ठाउँको तस्बिर खिच्ने गर्छ। यद्यपि, ग्यास र धुलोको यस्तो संरचनालाई खगोलिय भाषामा कमेट्री ग्लोब्युल भनिन्छ।

कमेट्री ग्लोब्युलहरू पहिलो पटक सन् १९७६ मा देखिएका थिए। यद्यपि, यी संरचनाहरूको धूमकेतुहरूसँग कुनै सम्बन्ध छैन। यो अन्तरिक्षमा ग्यास र धुलोको बाक्लो बादलहरू हुन्, जुन लामो, चम्किलो पुच्छरको साथ धूमकेतुहरू जस्तै आकारका हुन्छन्।

ग्यास र धुलोका यी बादलहरूले तिनीहरूको कोरमा साना ताराहरू समावेश गर्दछन्। धूमकेतु ग्लोब्युलहरूले कुनै पनि आकाशगंगा भित्र जन्मेका ताराहरूको विकासमा महत्त्वपूर्ण भूमिका खेल्छन्।

‘भगवानको हात’ को नवीनतम तस्विरहरू हाम्रो आफ्नै आकाशगंगामा कैद गरिएको हो। यो स्थान ‘पुप्पिस’ नक्षत्रमा पृथ्वीबाट १३०० प्रकाश वर्ष टाढा छ। यसको मुख्य छेउ धुलोले भरिएको छ र घुमिरहेको हात जस्तो देखिन्छ।

रिपोर्टहरूका अनुसार, मुख्य छेउको लम्बाइ १.५ प्रकाश वर्षसम्म फैलिएको छ, जबकि लामो पछाडिको छेउ आठ प्रकाश वर्षसम्म फैलिएको छ। प्रकाश वर्ष भनेको एक वर्षमा प्रकाश पार गर्ने दूरी हो। यसको सिधा अर्थ यो हो कि तस्विरमा देखेको आंकडा सानो छैन, यो हामीले सोचे भन्दा अरबौं गुणा ठूलो छ।

यो संरचना अब १०० मिलियन प्रकाश वर्ष टाढा ईएसओ २५७- १९ (ESO 257-19 (PGC 21338) नामक टाढाको आकाशगंगामा पुगिरहेको देखिन्छ।

आकार खिच्ने क्यामरा समुन्द्र सतहबाट ७२०० फिटको उचाइमा स्थापित टेलिस्कोपमा जडान गरिएको रिपोर्टमा उल्लेख छ।