नासा र इसिमोडले क्षेत्रीय सरोकारवालाहरूसँग मिलेर वायुको गुणस्तरको स्पष्ट चित्र निर्माण गर्ने

काठमाडौं ।

काठमाडौंस्थित इन्टरनेशनल सेन्टर फर इन्टिग्रेटेड माउन्टेन डेभलपमेन्ट (इसीमोड) ले वायुको गुणस्तर अनुगमन गर्न र निर्णयकर्ताहरूलाई सशक्त बनाउन अन्तरिक्ष प्रविधिको लाभ लिन नासा र यूएसएडसँग साझेदारी गरेको छ।

यस विषयमा आयोजित दुई दिने कार्यक्रम, इसीमोड, नासाको एप्लाइड साइन्स टोली, र सर्भिएर विज्ञान समन्वय कार्यालयका विज्ञहरू समावेश गरी क्षेत्रभरका सरोकारवालाहरूलाई जीके२ एएमआई एरोसोल अप्टिकल डेप्थ एओडी (GK2-AMI Aerosol Optical Depth (AOD)) डाटा सहित भूउपग्रह डाटाको प्रयोगमा तालिम दिने बताईएको छ।

इसीमोडका वरिष्ठ वायु गुणस्तर विशेषज्ञ भूपेश अधिकारी भन्छन्, “हावा गुणस्तरको नियमित र दीर्घकालीन अनुगमन अत्यन्तै महत्त्वपूर्ण छ जुन हाल विश्वको सबैभन्दा प्रदूषित क्षेत्र हो।”

तालिमले क्लाउड कभरजस्ता समस्याहरूलाई सम्बोधन गर्ने, फराकिलो कभरेजका लागि बहु-भूउपग्रह डाटालाई मिलाउने र यसलाई पूर्वानुमान मोडेलहरूमा आत्मसात गर्नमा जोड दिने, बहु-स्याटेलाइट मिश्रित उत्पादनहरू कभर गर्नेछ।

सहभागीहरूले स्याटेलाईट डाटालाई वायु गुणस्तर पूर्वानुमान मोडेलहरूमा आत्मसात गर्न सिक्नेछन्, जसले दक्षिण एसियाका लागि ४८ घण्टासम्मको पूर्वानुमान र हिन्दुकुश हिमालय देशहरूको लागि उच्च रिजोलुसन पूर्वानुमानहरू प्रदान गर्दछ।

सर्भिएर-एचकेएचका चिफ अफ पार्टी वीरेन्द्र बज्राचार्य भन्छन्, “हावाको खराब गुणस्तरले हाम्रो दैनिक जीवनलाई असर गर्छ। सर्भिएरको प्रयासहरूले प्रारम्भिक हस्तक्षेप र नीति कार्यहरूमा योगदान गर्नेछ।

तालिममा बंगलादेश, भुटान, भारत, नेपाल र पाकिस्तानका विश्वविद्यालय, सरकारी निकाय र विकास संस्थाका करिब ३० जना सहभागीहरुले तालिममा सहभागिता जनाउनेछन्। तिनीहरूले हिन्दुकुश हिमालय क्षेत्रमा वायु प्रदूषणको सामना गर्न समाधानहरू विकास गर्ने लक्ष्य राखेका छन्।

“यस तालिमले व्यक्तिहरूलाई उपलब्ध डाटा र उपकरणहरू प्रयोग गरेर प्रभावकारी रूपमा हावाको गुणस्तर अनुगमन गर्न सक्षम बनाउँछ,” भूपेश अधिकारी थप्छन्, “यो एचकेएच जस्ता डाटा-गरीब क्षेत्रहरूको लागि महत्त्वपूर्ण छ।”