एआईले ४० प्रतिशत रोजगारीमा असर पार्ने र असमानतालाई अझ बिगार्नेः आईएमएफ

काठमाडौं ।

अन्तर्राष्ट्रिय मुद्रा कोष (आईएमएफ) को नयाँ विश्लेषण अनुसार आर्टिफिसियल इन्टेलिजेन्सले सबै काममा करिब ४० प्रतिशत प्रभावित गर्न तयार छ।

आईएमएफका प्रबन्ध निर्देशक क्रिस्टालिना जर्जिएभा भन्छिन्, ‘धेरै परिदृश्यहरूमा, एआईले समग्र असमानतालाई बिग्रार्छ।’

जर्जिएभा थप्छन् कि नीति निर्माताहरूले ‘प्रविधिलाई थप सामाजिक तनाव हुनबाट रोक्न, ‘समस्यापूर्ण प्रवृत्ति’ लाई सम्बोधन गर्नुपर्छ।’

एआईको विकासले यसको फाइदा र जोखिमहरूलाई चर्चाको केन्द्रमा राखेको छ।

आईएमएफले एआईले रोजगारीको ठूलो अनुपातलाई असर गर्ने बताएको बीबीसीले उल्लेख गरेको छ। उन्नत अर्थव्यवस्थामा करिब ६० प्रतिशत रोजगारी प्रभावित हुने अनुमान गरिएको छ। यी मध्ये आधा उदाहरणहरूमा, कामदारहरूले एआईको एकीकरणबाट लाभ उठाउने आशा गर्न सक्छन्, जसले उनीहरूको उत्पादकता बढाउनेछ।

अन्य उदाहरणहरूमा, एआईसँग मुख्य कार्यहरू गर्ने क्षमता हुनेछ जुन वर्तमानमा मानवहरूले गर्दै आइरहेका छन्। यसले श्रमको माग घटाउन सक्छ, ज्यालामा असर पार्न सक्छ र रोजगारीलाई पनि उन्मूलन गर्न सक्छ।

यसैबीच, आईएमएफको अनुमान छ कि प्रविधिले कम आय भएका देशहरूमा मात्र २६ प्रतिशत रोजगारीलाई असर गर्नेछ।

जर्जिएभाले भनिन्, ‘यीमध्ये धेरै देशहरूमा एआईका फाइदाहरू प्रयोग गर्न पूर्वाधार वा दक्ष जनशक्ति छैन, जसले समयसँगै प्रविधिले राष्ट्रहरूबीचको असमानतालाई बिग्रने खतरा बढाउँछ।’

सामान्यतया, उच्च आय भएका र युवा कामदारहरूले एआई अपनाएपछि आफ्नो ज्यालामा असमान्य वृद्धि देख्न सक्छन्। कम आय भएका र वृद्ध कामदारहरू पछाडि पर्न सक्ने आईएमएफको विश्वास छ।

‘देशहरूले व्यापक सामाजिक सुरक्षा जालहरू स्थापना गर्न र कमजोर कामदारहरूको लागि पुनः तालिम कार्यक्रमहरू प्रस्ताव गर्नु महत्त्वपूर्ण छ,’ जर्जिएभाले भनिन्। ‘यसो गरेर, हामी एआई संक्रमणलाई थप समावेशी बनाउन सक्छौं, जीविकोपार्जनको रक्षा गर्न र असमानतालाई रोक्न सक्छौं।’

स्विट्जरल्याण्डको डाभोसमा विश्व आर्थिक मञ्चमा विश्वव्यापी व्यापार र राजनीतिक नेताहरू भेला हुँदा आईएमएफको विश्लेषण आएको हो।

च्याटजीपीटी जस्ता एपको लोकप्रियता बढेपछि एआई चर्चाको विषय बनेको छ।

टेक्नोलोजीले विश्वभरि बढेको नियमनको सामना गरिरहेको छ। गत महिना, युरोपेली संघका अधिकारीहरूले एआईको प्रयोगलाई नियमन गर्नका लागि विश्वको पहिलो व्यापक कानूनमा अस्थायी सम्झौता गरेका थिए।