पृथ्वीको ‘कोर’ तह हरेक ८.५ वर्षमा डगमगाउने गरेको नयाँ अध्ययनको दाबी

काठमाडौं ।

चीनका वैज्ञानिकहरूले भर्खरै हाम्रो ग्रहको मुटुमा एउटा खोज गरेका छन् जसअनुसार प्रत्येक ८.५ वर्षमा, पृथ्वीको भित्री कोर आफ्नो घुमाउरो अक्षको वरिपरि घुम्ने पत्ता लागेको छ। अनुसन्धानकर्ताहरूको नयाँ अध्ययन अनुसार, यो परिवर्तन सम्भवतः भित्री कोर र पृथ्वीको आवरण-पृथ्वीको क्रस्ट मुनिको तह बीचको सानो गडबढी (‘मिसाइलमेन्ट’) को कारणले भएको हो।

स्पेस डटकमको रिपोर्टअनुसार, सतह मुनि लगभग १,८०० माइल (२८९६ किमी) सुरु गर्दै, पृथ्वीको कोर घुमाउरो तरल बाहिरी सीमा र अधिकतर ठोस भित्री तहमा विभाजित छ। यो क्षेत्र हाम्रो ग्रहको भूभौतिकीय गतिशीलताका लागि आंशिक रूपमा जिम्मेवार छ, प्रत्येक दिनको लम्बाइदेखि पृथ्वीको चुम्बकीय क्षेत्रसम्म, जसले मानवतालाई सूर्यबाट उत्सर्जित हानिकारक किरणहरूबाट जोगाउन मद्दत गर्छ।

नेचर कम्युनिकेसन्स जर्नलमा डिसेम्बर ८ मा प्रकाशित अध्ययनअनुसार भित्री कोरमा यो नयाँ फेला परेको झुकावले अन्ततः तरल कोरको आकार र गतिमा परिवर्तन ल्याउन सक्छ, जसले पृथ्वीको चुम्बकीय क्षेत्रमा सम्भावित परिवर्तन ल्याउन सक्छ।

यस कोरको भित्री कार्यलाई अझ राम्ररी बुझ्नको लागि, वुहान विश्वविद्यालयका हाओ डिङको नेतृत्वमा भूभौतिक अनुसन्धानकर्ताहरूले सन् २०१९ मा पृथ्वीको घुमाउरो अक्षको क्रस्ट(जसलाई ध्रुवीय परिक्रमा भनिन्छ) को गतिको विश्लेषण गरेका थिए। तिनीहरूले लगभग हरेक ८.५ वर्षमा हुने ध्रुवीय गतिमा अलिकति विचलन पत्ता लगाए, जसले स्पिनिङ टपको डगमगाई जस्तै “इनर कोर वबल” को सम्भावित उपस्थितिलाई संकेत गर्दछ।

तिनीहरूको पछिल्लो अध्ययनको लागि, डिङ्ग र उनका सह-लेखकहरूले यस चक्रलाई विश्वभरको दिनको लम्बाइमा सानासाना परिवर्तनहरू मापन गरेर पुष्टि गरेका छन् -जुन पृथ्वीको घूमाउरो अक्षको आवधिक गतिबिधिद्वारा नियन्त्रित छ र उनीहरूलाई पहिले ध्रुवीय गतिमा भिन्नताहरूसँग तुलना गर्दै पहिचान गरियो।

तिनीहरूको तथ्याङ्कले पृथ्वीको भित्री कोर र आवरणको बीचमा ०.१७ डिग्रीको झुकावको कारणले गर्दा यो डगमगाएको हुन सक्छ, जुन परम्परागत पृथ्वी रोटेशन सिद्धान्तको विपरीत हो जसले “पृथ्वीको भित्री कोरको परिक्रमा अक्ष र आवरणको परिक्रमा अक्ष एकैसाथ हुन्छ भनी मान्दछ,” डिंगले लाइभ साइन्सलाई भने।

नयाँ अध्ययनले “ठोस भित्री र तरल बाहिरी कोरमा धातु बीचको संरचनामा भिन्नता पत्ता लगाउन मद्दत गर्दछ साथै भित्री कोरको डगमगाउने दिशा र गति अनुमान गर्न मद्दत गर्दछ,” दक्षिणी क्यालिफोर्निया विश्वविद्यालयका पृथ्वी विज्ञानका प्राध्यापक जोन भिडेलले भने।