Technology Khabar १ मंसिर २०८०, शुक्रबार
काठमाडौं ।
शक्तिशाली जेम्स वेब स्पेस टेलिस्कोपको प्रयोग गरेर खगोलविद्हरूको टोलीले हाम्रो मिल्की वे जस्तै अर्को ग्यालेक्सी पत्ता लगाएको छ, जुन छड जस्तो सर्पिल आकारको छ र सबैभन्दा टाढाको आकाशगंगा हो।
अहिलेसम्म यो विश्वास थियो कि मिल्की वे जस्ता ‘बार सर्पिल’ ग्यालेक्सीहरू, हाम्रो सौर्यमण्डल जसको एक हिस्सा हो र ब्रह्माण्ड भन्दा पहिले देख्न सकिँदैन, जुन १३.८ अर्ब वर्ष पुरानो हो।
“सियर्स-२११२(CIERS-2112) नामको यो आकाशगंगा बिग ब्याङ्गको केही समयपछि बनेको हो,” क्यालिफोर्निया विश्वविद्यालय, रिभरसाइडका भौतिक विज्ञान र खगोल विज्ञान विभागका पोस्टडक्टोरल अनुसन्धानकर्ता अलेक्ज्याण्डर डे ला भेगाले भने।
उनले भने, “सियर्स-२११२ को खोजले प्रारम्भिक ब्रह्माण्डमा आकाशगंगाहरू मिल्की वेजस्तै क्रमबद्ध हुन सक्छन भन्ने सुझाव दिन्छ। यो अचम्मको कुरा हो किनभने प्रारम्भिक ब्रह्माण्डमा आकाशगंगाहरू अत्यधिक अव्यवस्थित थिए र धेरै थोरै आकाशगंगाहरूमा मात्र मिल्की वेको जस्तै संरचना छ।”
यो अनुसन्धान नेचर जर्नलमा प्रकाशित भएको छ । सियर्स-२११२ को केन्द्रमा एक रड छ।
डे ला भेगाले ग्यालेक्टिक रडहरू आकाशगंगा भित्रका ताराहरूले बनेको संरचना हो भनेर व्याख्या गरे। ग्यालेक्टिक रडहरू हाम्रो दैनिक जीवनमा रडहरू जस्तै हुन्छन्, जुन क्यान्डी लाइनहरू जस्तै छन्।
गैर-सर्पिल आकाशगंगाहरूमा रडहरू फेला पार्न सम्भव भएको तर ती धेरै दुर्लभ हुने उनले बताएका छन्।
“लगभग सबै रडहरू सर्पिल आकाशगंगाहरूमा पाइन्छ,” डे ला भेगाले भने।
“सियर्स-२११२ मा रहेको ‘बार’हरूले आकाशगंगाहरू हामीले अनुमान गरेभन्दा धेरै छिटो परिपक्व र व्यवस्थित भएक देखाएको छ, यसको अर्थ हाम्रो ग्यालेक्सी गठन र विकासको सिद्धान्तका केही पक्षहरूलाई परिमार्जन गर्न आवश्यक छ।”
आकाशगंगाको विकासको बारेमा खगोलविद्हरूको अघिल्लो बुझाइ यो थियो कि ग्यालेक्सीहरूलाई रडहरू विकास गर्न पर्याप्त व्यवस्थित गर्न अरबौं वर्ष लाग्यो।
“सेरेस-२११२ को खोजले सुझाव दिन्छ कि यो त्यो समयको एक अंशमा मात्र हुन सक्छ, लगभग एक अरब वर्ष वा कम,” डे ला भेगाले भने।
विगतमा, जब ब्रह्माण्ड धेरै युवा थियो, आकाशगंगाहरू अस्थिर र अराजक थिए। यो विश्वास गरिन्छ कि प्रारम्भिक ब्रह्माण्डमा आकाशगंगाहरू रडहरू बनाउन वा लामो समयसम्म टिक्न सक्दैनन्।
प्रकाशित: १ मंसिर २०८०, शुक्रबार
