काठमाडौं ।
स्पेसएक्सले २०२४ मा दुईओटा प्रक्षेपणमा युरोपका चारओटा ग्यालिलियो नेभिगेसन भूउपग्रहहरू अन्तरिक्षमा उचाल्ने सम्झौतामा हस्ताक्षर गरेको वाल स्ट्रीट जर्नलले रिपोर्ट गरेको छ।
इलन मस्कको कम्पनीले भर्खरै युरोपेली अन्तरिक्ष एजेन्सीसँग हस्ताक्षर गरेको सम्झौताले ग्यालिलियो भूउपग्रहहरूलाई अमेरिकी माटोबाट फाल्कन ९ रकेटहरूबाट प्रक्षेपण गर्न आह्वान गरेको छ, द जर्नलले नेभिगेसनका ईएसए निर्देशक जेभियर बेनेडिक्टोलाई उद्धृत गर्दै रिपोर्ट गरेको छ।
“युरोपियन आयोग, युरोपेली संघको कार्यकारी शाखा र ईयू सदस्य राष्ट्रहरूले अझै पनि सम्झौताको लागि अन्तिम स्वीकृति दिनैपर्छ,” जर्नलले लेख्यो।
ग्यालिलियो युरोपको संयुक्त राज्य अमेरिकाको ग्लोबल पोजिसनिङ सिस्टम (जीपीएस), चीनको बेईदौउ वा रूसको ग्लोनास-एक परिक्रमा गर्ने नेटवर्क हो जसले प्रयोगकर्ताहरूलाई तिनीहरू कहाँ छन् भनेर ठ्याक्कै थाहा पाउन र उनीहरू कहाँ जाँदैछन् भनेर पत्ता लगाउन मद्दत गर्दछ।
ग्यालिलियो स्याटेलाइटहरूले १४,४२९ माइल (२३,२२२ किलोमिटर) को उचाइमा पृथ्वीको परिक्रमा गर्छन्। १,५४० पाउन्ड (७०० किलोग्राम) अन्तरिक्ष यान मध्ये २८ ओटा आज सम्म प्रक्षेपण गरिएको छ, ती सबै या त युरोपको एरियन ५ रकेट वा रुसी निर्मित सोयुजमा सवार भएका थिए।
तर फेब्रुअरी २०२२ मा रुसले युक्रेनमा आक्रमण गरेपछि युरोपले रूससँगको आफ्नो धेरैजसो अन्तरिक्ष सहयोग समाप्त गर्यो। एरियन ५ भर्खरै सेवानिवृत्त भयो, र यसको उत्तराधिकारी, एरियन ६ ले ढिलाइको श्रृङ्खला भोगेपछि अझै मैदानबाट बाहिर निस्कन सकेको छैन। त्यसैले स्पेसएक्स एकमात्र विकल्प बाँकी भएको युरोपेली अधिकारीहरूले जर्नललाई भनेका छन्।
आगामी मिसनहरूले चिन्ह लगाउनेछन् कि स्पेसएक्सले पहिलो पटक क्लासिफाइड उपकरणसहितका ईयू भूउपग्रहहरू प्रक्षेपण गर्दछ र १५ वर्षमा पहिलो पटक ग्यालिलियो अन्तरिक्ष यान गैर-युरोपीय क्षेत्रबाट प्रक्षेपण गरिएको हुनेछ।
ग्यालिलियो २०१६ मा परिचालन भयो, यद्यपि युरोपले कन्स्टलेशनहरू निर्माण गर्न जारी राखेको छ।
प्रख्यात इटालियन खगोलविद् ग्यालिलियो ग्यालिलीको नाममा राखिएको नेटवर्कमा हाल २३ ओटा परिचालन भूउपग्रहहरू छन्। यसको अन्तिम रूप मा, ग्यालिलियोले ३० अन्तरिक्ष यान २४ सक्रिय स्याटेलाइट र छ परिक्रमा स्पेयरहरू प्रस्तुत गर्नेछ।
प्रकाशित: ९ कार्तिक २०८०, बिहीबार
