काठमाडौं ।
पछिल्ला केही वर्षहरूमा, अन्तरिक्षसँग सम्बन्धित धेरै नयाँ जानकारीहरू बाहिर आएका छन्। यससँगै उनीहरुसँग सम्बन्धित तस्विरहरु पनि खिचिएका छन् ।
यस एपिसोडमा, अमेरिकी अन्तरिक्ष एजेन्सी नासाको जेम्स वेब स्पेस टेलिस्कोपले ब्रह्माण्डको सबैभन्दा टाढाको ताराको छवि खिच्न सफल भएको छ। यसलाई ‘इरेन्डेल(Earendel)’ भनिन्छ। यो बिगब्याङ पछि पहिलो अरब वर्षमा अवस्थित थियो।
जेम्स वेब टेलिस्कोपले यसलाई धेरै ठूलो बी-प्रकारको तारा भएको देखाएको छ। यो हाम्रो सूर्य भन्दा दोब्बर तातो र करिब १० लाख गुणा बढी उज्यालो छ।
नासाका अनुसार ‘सनराइज आर्क ग्यालेक्सी’मा इरेन्डेलको खोज गुरुत्वाकर्षण लेन्सिङ नामक प्रभाव मार्फत प्रविधि र प्रकृतिको संयुक्त बलका कारण मात्र सम्भव भएको थियो।
जेम्स वेब टेलिस्कोपले इरेन्डेलको होस्ट ग्यालेक्सी सनराइज आर्कमा अन्य विवरणहरू पनि हेर्न सक्षम भएको छ। यो ब्रह्माण्डको पहिलो अरब वर्षमा पहिचान गरिएको सबैभन्दा ठूलो आकाशगंगा हो। यसले नयाँ र पुरानो तारा बनाउने क्षेत्रहरू समावेश गर्दछ।
जेम्स वेब टेलिस्कोपले, यसको उच्च संवेदनशीलताको कारण, धेरै दूरीमा अवस्थित अन्य ताराहरू पनि पहिचान गरेको छ। यद्यपि, यी ताराहरू बीचको दूरी इरेन्डेल जति टाढा छैन। यसका साथमा खगोलविद्हरूले ब्रह्माण्डमा सबैभन्दा पुरानो पुस्ताका ताराहरू पत्ता लगाउन सम्भव हुनसक्ने विश्वास गर्छन्।
हालै नासाले “नेकलेस नेबुला” को एक उत्कृष्ट खिचिएको तस्विर साझा गरेको थियो। यो सूर्य जस्तै ताराहरु मिलेर बनेको छ। पृथ्वीबाट यसको दूरी लगभग १५ हजार प्रकाश वर्ष छ। यसलाई पीएन जी०५४.२०३.४ (PN G054.203.4) को रूपमा पनि चिनिन्छ।
प्रकाशित: २ भाद्र २०८०, शनिबार
