पृथ्वीमा खस्दैछ अर्को एउटा स्याटेलाइट, युरोपेली ‘एओलस’ स्याटेलाइटलाई नष्ट गरिँदै

Technology Khabar १२ श्रावण २०८०, शुक्रबार

काठमाडौं ।

अर्को भूउपग्रह पृथ्वीमा खस्दैछ ! युरोपेली अन्तरिक्ष एजेन्सी (ईएसए) को एओलस (Aeolus) नामक स्याटेलाइट यसै साता पृथ्वीको वायुमण्डलमा प्रवेश गर्न सक्नेछ। अन्तरिक्ष एजेन्सीले नियन्त्रित तरिकाले भूउपग्रह नष्ट गर्न सक्दो प्रयास गरिरहेको छ। इएसएले यसलाई अन्तरिक्ष उडानको लागि कोसेढुङ्गाको रूपमा वर्णन गरेको छ।

यसअघि कुनै पनि स्याटेलाइटलाई ‘असिस्टेन्ट’ तरिकाले डिओर्बिट गरिएको छै। त्यस्ता विधिहरू सामान्यतया रकेट चरणहरूका लागि अपनाइन्छ, ताकि तिनीहरू सुरक्षित रूपमा समुद्रमा अवतरण गर्छन्।

प्रतिवेदनका अनुसार आज अर्थात जुलाई २८ मा एओलस भूउपग्रह पुन: पृथ्वीको वायुमण्डलमा प्रवेश गरी नष्ट हुने विश्वास गरिएको छ। यो १३६० केजी भूउपग्रह अगस्त २०१८ मा प्रक्षेपण गरिएको थियो। यसले पृथ्वीमा चल्ने हावाको अध्ययन गर्ने उद्देश्य थियो। यस स्याटेलाइटमा डप्लर विन्ड लाइडार मात्र जडान गरिएको छ, जसको सहायताले मौसमको पूर्वानुमान गर्न वैज्ञानिकहरूलाई सहयोग पुगेको छ।

आफ्नो जीवनकालमा, एओलस भूउपग्रहले पृथ्वीको ३२० किलोमिटर माथिबाट पृथ्वीको माथिबाट बहने हावाहरू अवलोकन गर्यो। यो मिसन ३ वर्षको थियो। अहिले यो स्याटेलाइटको इन्धन निकै घटेको छ। यही कारणले अन्तरिक्ष एजेन्सीले यसलाई तल ल्याइरहेको छ।

सामान्यतया जब भूउपग्रहहरूले आफ्नो मिशन पूरा गर्छन्, तिनीहरू अनियन्त्रित हुन्छन् र पृथ्वीमा खस्छन्। अधिकांश अवस्थामा, तिनीहरूको दुर्घटनाहरू समुद्री क्षेत्रमा हुन्छन्। एओलस स्याटेलाइटको लागि पनि यस्तै केहि सोचिएको थियो, तर अन्तिम क्षणमा मिसन टोलीले यसलाई नियन्त्रण गरेर समाप्त गर्ने निर्णय गर्यो। ईएसएको यो कदमले अन्य देशहरू विशेष गरी चीनलाई अन्तिम क्षणमा आफ्नो भूउपग्रह छोड्नु हुँदैन भन्ने ठूलो सन्देश दिनेछ। यसले तिनीहरू एक नियन्त्रित तरिकामा समाप्त हुनुपर्छ।

एओलस स्याटेलाइट बिस्तारै तल आउँदैछ। यसलाई १२० किलोमिटर तल ल्याइनेछ, त्यसपछि यो पृथ्वीको वायुमण्डलमा प्रवेश गर्नेछ। इएसए टोलीले भूउपग्रह एट्लान्टिक महासागरमा प्रवेश गर्ने अपेक्षा गरेको छ। यद्यपि ठ्याक्कै स्थान अझै थाहा छैन्।

प्रकाशित: १२ श्रावण २०८०, शुक्रबार

तपाइको प्रतिक्रिया