इन्टरनेट शटडाउनको प्रभाव मापन गर्न इन्टरनेट सोसाइटीले ल्यायो नयाँ टूल

काठमाडौं ।

पछिल्लो समय विश्वभर चलिरहेको इन्टरनेट शटडाउनको प्रभावमा, यसको उद्योग निकाय इन्टरनेट सोसाइटीले विश्वभर इन्टरनेट बन्दको आर्थिक प्रभाव मापन गर्न डिजाइन गरिएको नयाँ उपकरण सुरु गरेको छ।

इन्टरनेट सोसाइटीको पल्स प्लेटफर्ममा होस्ट गरिएको “नेटलस क्याल्कुलेटर (NetLoss Calculator)”ले गैर-नाफामूलक संस्थाले कठोर र सटीक अर्थमिति फ्रेमवर्कको रूपमा वर्णन गरेको प्रयोग गरेर बन्दहरू ट्र्याक र विश्लेषण गर्दछ।

यो उपकरणले इन्टरनेट शटडाउनको आर्थिक लागत गणना गर्नेछ, र यो उपलब्धि जुन अहिलेसम्मका लागि महत्त्वपूर्ण चुनौती भएको छ।

सन् २०२२ मा विश्वव्यापी रूपमा इन्टरनेट बन्दको उच्च रेकर्ड पुगेको बताईएकोछ। जसमध्ये सबैभन्दा धेरै अफ्रिकामा, सात देशहरूले गत वर्ष कुल नौवटा शटडाउन अनुभव गरे। महाद्वीपमा इन्टरनेट बन्द गर्नेमा गुएनासहित अन्य अफ्रिकी देशहरू बुर्किना फासो, इथियोपिया, नाइजेरिया, सियरा लियोन, सोमालील्याण्ड, युगान्डा र जिम्बाब्वे थिए।

संस्थाकाअनुसार इन्टरनेट बन्दले अशान्तिलाई कम गर्छ, गलत सूचनाको फैलावटलाई रोक्छ वा साइबर सुरक्षा खतराबाट हुने हानिलाई कम गर्छ भन्ने कुरामा सरकारहरू अक्सर गलत रूपमा विश्वास गर्छन्।

तर बन्दहरू आर्थिक गतिविधिको लागि अत्यन्तै विघटनकारी छन्: तिनीहरूले ई-कमर्स रोक्छन्, समय-संवेदनशील लेनदेनमा घाटा उत्पन्न गर्छन्, बेरोजगारी बढाउँछन्, व्यापार-ग्राहक सञ्चारमा अवरोध गर्छन्, र कम्पनीहरूको लागि वित्तीय र प्रतिष्ठा जोखिमहरू सिर्जना गर्ने बताएको छ।

तिनीहरूले देशको वृद्धिलाई पनि चोट पुर्याउँछन् किनभने अनुसन्धानले इन्टरनेट अपनाउने सकारात्मक रूपमा जीडीपीलाई असर गर्छ।

इन्टरनेट सोसाइटीले लामो समयदेखि इन्टरनेट बन्द गर्ने अभ्यासको विरोध गर्दै आएको छ, र राष्ट्रको अर्थतन्त्र, नागरिक समाज र इन्टरनेट पूर्वाधारमा हुने क्षतिको कारणले गर्दा त्यसलाई लागू गर्नबाट टाढा रहन सबै सरकारहरूलाई आग्रह गर्दछ।

“नेटलसको साथ, संगठनहरू र अधिवक्ताहरूले सरकार र नियामकहरूलाई कसरी बन्दले उनीहरूको राष्ट्रको अर्थतन्त्रलाई नकारात्मक असर पार्छ भनेर प्रदर्शन गर्न सक्छन्,” इन्टरनेट सोसाइटीले विज्ञप्तीमा भनेको छ।

इन्टरनेट बन्दको अनुमानित लागतको अतिरिक्त (जस्तै जीडीपीमा घाटा), इन्टरनेट सोसाइटीको नेटलस क्याल्कुलेटरले पनि अनुमान गर्दछ।

यसका साथै यो टूलले बन्दको कारण बेरोजगारी दरमा परिवर्तलाई हेर्नेछ भने बन्दका कारण प्रत्यक्ष वैदेशिक लगानी (एफडीआई) गुमेको अवस्थालगायतलाई ध्यानमा राख्नेछ।

“इन्टरनेट बन्दको विश्वव्यापी वृद्धिले देखाउँछ कि सरकारहरुले विश्वव्यापी इन्टरनेटको खुला, पहुँचयोग्य र सुरक्षित प्रकृतिलाई कमजोर पार्ने नकारात्मक परिणामहरूलाई बेवास्ता गरिरहेका छन्,” इन्टरनेट सोसाइटीका अध्यक्ष र सीईओ एन्ड्रयू सुलिभानले भने, “क्याल्कुलेटर पत्रकार, नीतिनिर्माता, प्राविधिक र अन्य सरोकारवालाहरूको समुदायका लागि अगाडि बढेको एउटा ठूलो कदम हो जसले इन्टरनेट बन्द गर्ने हानिकारक अभ्यासको विरूद्ध रहँदै त्यस्तो कदमलाई पछाडि धकेलिरहेको छ।”

यसको ग्राउन्डब्रेकिङ र पूर्ण पारदर्शी पद्धतिले विश्वभरका सरकारहरूलाई इन्टरनेट बन्द गर्नु कहिल्यै समाधान होइन भनेर देखाउन मद्दत गर्ने उनको भनाई छ।