मंगल ग्रहको दोस्रो अग्लो ज्वालामुखी पहाडको तस्बिर आयो, त्यसको अगाडि सगरमाथा पनि फुच्चे !

काठमाडौं ।

अमेरिकी अन्तरिक्ष एजेन्सी नासालगायत विश्वभरका अन्तरिक्ष एजेन्सीहरूले मंगल ग्रहमा खोजी गरिरहेका छन्। मंगल ग्रहमा पठाइएका धेरैजसो अन्तरिक्ष अभियानको उद्देश्य त्यहाँ जीवनका सम्भावनाहरू खोज्नु हो। विगतमा रातो ग्रहको हावापानी कस्तो थियो भनेर बुझ्न हो।

यसै क्रममा युरोपेली अन्तरिक्ष एजेन्सी (ईएसए) ले मंगल ग्रहमा रहेको ज्वालामुखीको तस्बिर खिचेको छ। यसको नाम एस्क्रेयस मोन्स (Ascraeus Mons) हो, जुन मंगल ग्रहको दोस्रो अग्लो ज्वालामुखी हो। ईएसएले दावी गर्छ कि एस्क्रेयस मोन्सको उचाइ पृथ्वीको सबैभन्दा अग्लो हिमाल सगरमाथाको उचाई भन्दा दोब्बर छ।

रिपोर्टका अनुसार एस्केरियस मोन्सको उपस्थिति मंगल ग्रहको थार्सिस क्षेत्रमा रहेको छ। त्यो क्षेत्रमा अवस्थित तीन ओटा ज्वालामुखी मध्ये यो सबैभन्दा अग्लो हो। थार्सिस क्षेत्र मंगल ग्रहको पश्चिमी गोलार्धमा छ, जसलाई ज्वालामुखी पठार भनिन्छ।

एस्क्रेयस मोन्सको उचाइ १८ किलोमिटर मापन गरिएको छ। यसको आधार को व्यास ४८० किमी छ। यसको तुलनामा, पृथ्वीको सर्वोच्च शिखर सगरमाथाको उचाइ समुद्र सतहबाट ८,८४८.८६ मिटर छ। रिपोर्टका अनुसार ओलम्पस मोन्स एस्केरियस मोन्स भन्दा उच्च ज्वालामुखी हो। ईएसएका अनुसार यो मंगल ग्रहमा मात्र नभएर सम्पूर्ण सौर्यमण्डलको सबैभन्दा अग्लो ज्वालामुखी हो।

मंगल ग्रहको दोस्रो-उच्चतम ज्वालामुखी यस वर्ष जनवरी १५ मा ईएसएको मार्स एक्सप्रेस अर्बिटरको उच्च रिजोल्युसन स्टेरियो क्यामराले कैद गरेको थियो। यहाँ तल राखिएको सेतो बक्समा हाइलाइट गरिएको क्षेत्र एस्क्रेयस मोन्सको क्षेत्र हो। तस्विरमा प्याभोनिस मोन्स र एर्सिया मोन्स ज्वालामुखीहरू पनि देखिन्छन्। यो तस्विरमा धेरै अर्थ नहुन सक्छ, तर एस्क्रेयस मोन्स बाहेक, अन्य वस्तुहरू १० किलोमिटर भन्दा कम उचाइका छन्।

यो तस्बिर खिच्ने क्यामरा मार्स एक्सप्रेस अर्बिटरमा छ। यो यानले सन् २००३ देखि मंगल ग्रहको परिक्रमा गरिरहेको छ। यसले त्यहाँ खनिजहरूको नक्साङ्कन गरिरहेको छ। मार्स एक्सप्रेसले मंगल ग्रहको वायुमण्डलमा कसरी विभिन्न घटनाहरू हुन्छन् भन्ने कुरा पनि पत्ता लगाइरहेको छ।