विशाल ब्ल्याक होलले परिवर्तन गर्यो आफ्नो दिशा, पृथ्वीतिर फर्कियो

काठमाडौं ।

ब्ल्याक होल भनेको यस्तो पजल हो, जसको समाधान गर्न लागेका वैज्ञानिकहरु ब्ल्याक होलको बारेमा थाहा पाएको जस्तै समयसम्म अल्झिन्छन् । यदि हामी ब्ल्याक होललाई सरल शब्दमा बुझ्न चाहन्छौं भने, यी हाम्रो ब्रह्माण्डका ठाउँहरू हुन् जहाँ भौतिक विज्ञानको कुनै नियमले काम गर्दैन। त्यहाँ केवल गुरुत्वाकर्षण र गाढा अन्धकार हुन्छ।

ब्ल्याक होलको गुरुत्वाकर्षण यति शक्तिशाली हुन्छ कि प्रकाश पनि यसको प्रभावबाट बच्न सक्दैन। ब्ल्याक होल भित्र जे पनि जान्छ, ती बाहिर आउन सक्दैनन्। अब वैज्ञानिकहरूले यस्तो विशाल ब्ल्याक होल पत्ता लगाएका छन्, जसले आफ्नो दिशा परिवर्तन गरेको छ र यसको दिशा पृथ्वीतर्फ फर्किएको छ।

रोयल एस्ट्रोनोमिकल सोसाइटीका वैज्ञानिकहरूले यो खोज गरेका हुन् । तिनीहरूले ६५० मिलियन प्रकाश-वर्ष टाढा रहेको ग्यालेक्सीलाई पुन: वर्गीकृत गरेका छन्। वैज्ञानिकहरूले पीबीसी जे२३३३.९-२३४३ (PBC J2333.9-2343) नामक आकाशगंगाको केन्द्रमा रिलेटिभिस्टिक जेट अर्थात् विशाल ब्ल्याकहोल रहेको बताएका छन्। त्यहाँ एक ब्लेजर अर्थात् एक्टिभ ग्यालेक्टिक न्यूक्लियस पनि छ। ब्लेजर भन्नाले तिनीहरू धेरै ऊर्जा भएका वस्तुहरू हुन्।

वैज्ञानिकहरूले यसको केन्द्रमा सुपरम्यासिभ ब्ल्याक होलको रूपमा पुन: वर्गीकृत गरेको सो आकाशगंगा, जुन हाम्रो मिल्की वेको भन्दा करिब ४० गुणा ठूलो छ। वैज्ञानिकहरूले पीबीसी जे२३३३.९-२३४३ ग्यालेक्सी ९० डिग्रीले आफ्नो दिशा परिवर्तन गरी अब सीधै पृथ्वीतिर आएको बताएका छन्।

वैज्ञानिकहरूले आकाशगंगाको बृहत अध्ययन गरेका थिए किनकी यसले अनौठो व्यवहार गरिरहेको थियो। वैज्ञानिकहरूले ग्यालेक्सीको ब्ल्याक होलले आफ्नो दिशा परिवर्तन गरेको महसुस गरे तर वैज्ञानिकहरूले आफ्नो निष्कर्षमा पुग्न धेरै निरीक्षण गर्नुपरेको थियो। ग्यालेक्सीको ब्ल्याक होलको दिशा किन परिवर्तन भयो भनेर वैज्ञानिकहरूले अझै थाहा पाउन सकेका छैनन् । यसले हाम्रो आकाशगंगामा कस्तो प्रभाव पार्छ भन्ने पनि थाहा छैन।

पीबीसी जे२३३३.९-२३४३ लाई रेडियो, अप्टिकल, इन्फ्रारेड, एक्स-रे, अल्ट्राभ्वाइलेट र गामा रे टेलिस्कोपहरूद्वारा अवलोकन गरिएको थियो।

पेपरका प्रमुख लेखक र मिलेनियम इन्स्टिच्युट अफ एस्ट्रोफिजिक्सका अन्वेषक डाक्टर लोरेना हर्नान्डेज-गार्सिया भन्छिन्, “हामीले यो आकाशगंगा अध्ययन गर्न थाल्यौं किनकि यसले विचित्र गुणहरू देखायो। यसको सुपरमासिभ ब्ल्याक होलको सापेक्षिक जेटले आफ्नो दिशा परिवर्तन गरेको हाम्रो परिकल्पना थियो, र त्यो विचारलाई पुष्टि गर्न हामीले धेरै अवलोकनहरू गर्नुपर्यो।”

वैज्ञानिकहरूले दिशा परिवर्तन गर्ने ग्यालेक्सी अर्को ग्यालेक्सीसँग ठोक्किएको हुनसक्ने आशंका गरेका छन्, जसका कारण यसको दिशा परिवर्तन भएको हुन सक्छ। अथवा, यो अर्को ग्यालेक्सी वा कुनै अन्य तुलनात्मक रूपमा ठूलो वस्तुसँग मर्ज हुने घटना हुन सक्छ, वा निष्क्रिय अवधि पछि ग्यालेक्टिक न्यूक्लियसमा गतिविधिको बलियो विस्फोट हुन सक्ने अनुमान गरिएको छ।