काठमाडौं ।
माइक्रोसफ्टका सह–संस्थापक बिल गेट्सले आर्टिफिसियल इन्टेलिजेन्स (एआई) को विकास दशकौंको सबैभन्दा महत्वपूर्ण प्राविधिक प्रगति भएको बताएका छन्।
मंगलबार एक ब्लग पोस्टमा, उनले यसलाई माइक्रोप्रोसेसर, पर्सनल कम्प्युटर, इन्टरनेट र मोबाइल फोनको निर्माणजस्तै आधारभूत भएको बताएको बीबीसीले उल्लेख गरेको छ।
“यसले मानिसहरूको काम गर्ने, सिक्ने, यात्रा गर्ने, स्वास्थ्य हेरचाह गर्ने र एकअर्कासँग सञ्चार गर्ने तरिका परिवर्तन गर्नेछ,’ उनले भने।
उनी च्याटबोट च्याटजीपीटी जस्ता उपकरणहरूद्वारा प्रयोग हुने प्रविधिको बारेमा लेखिरहेका थिए।
ओपनएआईद्वारा विकसित, च्याटजीपीटी एक एआई च्याटबोट हो जुन प्राकृतिक, मानव जस्तै भाषा प्रयोग गरेर अनलाइन प्रश्नहरूको जवाफ दिन प्रोग्राम गरिएको छ।
जनवरी २०२३ मा ओपनएआई टिमले माइक्रोस्फ्टबाट बिलियन डलरको लगानी प्राप्त गरेको छ। माइक्रोसफ्टमा गेट्स अझै पनि सल्लाहकारको रूपमा काम गर्छन्।
गेट्सले सन् २०१६ देखि च्याटबट च्याटजीपीटीलाई पावर दिने आर्टिफिसियल इन्टेलिजेन्सको पछाडिको टिम ओपनएआईसँग भेट गरिरहेको बताए।
आफ्नो ब्लगमा, गेट्सले भने कि उनले २०२२ मा ओपनएआई टिमलाई एडभान्स्ड प्लेसमेन्ट –एपी)जीवविज्ञान परीक्षा पास गर्ने गरी प्रशिक्षण गर्न चुनौती दिएका थिए। ए लेभल परीक्षा बराबरको कडा निययको साथ जीवविज्ञानको प्रश्नको उत्तर दिन चुनौती दिएका थिए।
केही महिना पछि तिनीहरूले नतिजाहरू प्रकट गरिएको थियो। लगभग पूर्ण स्कोर, उनले भने, ५० मध्ये केवल एक अंक कम थियो।
उक्त परीक्षा पछि, गेट्सले भने कि उनले एआईलाई बिरामी बच्चा भएको बुबालाई जवाफ लेख्न आग्रह गरे।
‘यसले सोचनीय जवाफ लेख्यो जुन कोठामा हामी मध्ये धेरैले दिएको भन्दा राम्रो थियो,’ उनले भने।
‘मलाई थाहा थियो कि मैले ग्राफिकल प्रयोगकर्ता इन्टरफेस (जीयूआई) पछि टेक्नोलोजीमा सबैभन्दा महत्त्वपूर्ण प्रगति देखेको छु।’
जीयूआई एक भिजुअल डिस्प्ले हो – एक व्यक्तिलाई इमेज र आइकनहरूसँग अन्तक्र्रिया गर्न अनुमति दिने, टेक्स्ट मात्र देखाउने डिस्प्लेको सट्टा र टाइप गरिएका आदेशहरू आवश्यक पर्दछ।
यसको विकासले १९८० को दशकमा विन्डोज र म्याक ओएस अपरेटिङ सिस्टमहरूमा नेतृत्व गर्यो, र कम्प्युटिङको एक प्रमुख भाग बनेको छ।
र, गेट्स भन्छन् कि उनी विश्वास गर्छन् कि एआई टेक्नोलोजीले यस्तै प्रगतिहरू निम्त्याउनेछ।
एआईको भविष्य
गेट्सले सरकारहरूलाई एआईको ‘जोखिमहरू सीमित गर्न’ उद्योगसँग काम गर्न आह्वान गरे, तर यो प्रविधि जीवन बचाउन प्रयोग गर्न सकिन्छ।
‘एआई–संचालित सुधारहरू गरिब देशहरूका लागि विशेष गरी महत्वपूर्ण हुनेछ, जहाँ छ मुनिको मृत्युको ठूलो संख्या हुन्छ,’ उनले लेखे।
‘ती देशहरूमा धेरै मानिसहरूले कहिल्यै डाक्टरलाई भेट्न पाउँदैनन्, र एआईले स्वास्थ्यकर्मीहरूलाई अझ बढी उत्पादनशील बन्न मद्दत गर्नेछ।’
उनले दिएका यसका केही उदाहरणहरूमा बीमा दाबी, कागजी कार्य, र नोट लिने जस्ता दोहोरिने कार्यहरू पूरा गर्ने समावेश छ।
तर यो हुनको लागि, गेट्सले भविष्यमा एआई टेक्नोलोजीमा लक्षित दृष्टिकोणको लागि आह्वान गरे।
‘बजार शक्तिहरुले स्वाभाविक रूपमा एआई उत्पादनहरू र सेवाहरू उत्पादन गर्दैनन् जसले गरिबलाई मद्दत गर्दछ,’ उनले भने, ‘विपरीत सम्भावना बढी छ।’
‘विश्वसनीय फण्डिङ र सही नीतिहरूको साथ, सरकार र परोपकारीले असमानता कम गर्न एआईको प्रयोग सुनिश्चित गर्न सकिन्छ।
‘जसरी संसारलाई यसको सबैभन्दा ठूला समस्याहरूमा ध्यान केन्द्रित गर्ने सबैभन्दा प्रभावशाली मानिसहरूको आवश्यकता छ, त्यसरी नै हामीले यसको सबैभन्दा ठूलो समस्याहरूमा विश्वका उत्कृष्ट एआईको ध्यान केन्द्रित गर्न आवश्यक छ।’
प्रकाशित: ८ चैत्र २०७९, बुधबार
