काठमाडौं ।
अन्तरिक्षमा हुने घटनाहरूमा रुचि राख्ने मानिसहरूका लागि एउटा महत्त्वपूर्ण खबर छ। भर्खरै पत्ता लागेको एउटा क्षुद्रग्रह आज माघ १२ गते पृथ्वीको धेरै नजिकबाट गुज्रिने भएकोछ। जानकारी अनुसार उक्त क्षुद्रग्रहको नाम ‘२०२३ बीयू’ हो । यसको आकार १२ देखि २८ फिट चौडा भएको अपेक्षा गरिएको छ।
‘२०२३ बीयू’ खगोलविद् गेनाडी बोरिसोभले यसै महिनाको जनवरी २१ मा पत्ता लगाएका थिए। नेपाली समय अनुसार २७ जनवरी बिहान करिब ३:०० बजेको समयमा यो पृथ्वीको सबैभन्दा नजिक आउने बताइएको छ। त्यसपछि यी दुईबीचको दूरी ३ हजार ५०६ किलोमिटर मात्र हुने बताइएको छ। यो रोचक छैन?
रिपोर्टका अनुसार ‘२०२३ बीयू’ साइजमा धेरै ठूलो छैन। यो एउटा बसको आकार जस्तो छ। नासाको सेन्टर फर नियर अर्थ अब्जेक्ट स्टडीज (सीएनईओएस) ले विगत १०० वर्षभन्दा बढी र आगामी वर्षहरूमा ‘२०२३ बीयू’ चौथो क्षुद्रग्रह हो, जुन पृथ्वीको यति नजिकबाट गुज्रने विश्वास गरेको छ। सीएनईओएससँग सन् १९०० देखि २२०० सम्मको ३५ हजार क्षुद्रग्रहको डाटा छ।
बस वा डेलिभरी ट्रकको आकारको क्षुद्रग्रहलाई पृथ्वीले अहिलेसम्म रेकर्ड गरिएको सबैभन्दा नजिकबाट हेर्ने मध्ये एक हुनेछ। यो धेरै सञ्चार भूउपग्रहहरूको कक्षको दूरीको दशौं भाग भित्र आउँदैछ।
यो पनि भनिन्छ कि ‘२०२३ बीयू’ सन् २०१३ मा पृथ्वीमा ठोक्किएको चेल्याबिन्स्क उल्कापिण्डको आधा आकार हो। यदि तपाइँ चाहानुहुन्छ भने, तपाइँ यसलाई पृथ्वीको नजिक पार गर्दा अनलाइन पनि हेर्न सक्नुहुन्छ। इटालीको भर्चुअल टेलिस्कोप प्रोजेक्ट (भीटीपी) ले बिहीबार राती यसलाई प्रत्यक्ष प्रसारण गर्नेछ।
धेरैलाई यो जिज्ञासा होला कि यति नजिकबाट गुज्रिरहेको क्षुद्रग्रह नाङ्गो आँखाले पनि देख्न सक्छ ? रिपोर्टका अनुसार यो क्षुद्रग्रह आकारमा निकै सानो छ र छिटो यात्रा गर्नेछ। जसका कारण यसलाई नाङ्गो आँखाले हेर्न सकिँदैन।
नासाले पृथ्वीको वायुमण्डलमा प्रवेश गरेपछि ८२ फिटभन्दा सानो अन्तरिक्ष चट्टान जल्न सक्ने बताएको छ। अर्थात्, तिनीहरूबाट पृथ्वीलाई थोरै वा कुनै हानि हुनेछैन। यो क्षुद्रग्रहले ४२५ दिनमा सूर्यको परिक्रमा गर्छ र अर्को पटक ६ डिसेम्बर २०३६ मा पृथ्वीको नजिक आउनेछ।
नासाले यो पृथ्वीमा ठोक्ने सम्भावना नभएको र नजिकैबाट गुज्रिने बताएको छ। “यदि यो धेरै नजिक आयो भने पनि,” वैज्ञानिकहरूले भनेका छन्, “यसको धेरै जसोभाग वायुमण्डलमा जल्नेछ, ठूला टुक्राहरू सम्भवतः उल्काको रूपमा खस्नेछ।”
क्यालिफोर्नियाको पासाडेनामा रहेको एजेन्सीको जेट प्रोपल्सन ल्याबोरेटरीका इन्जिनियर तथा स्काउट भनिने नासाको प्रभाव जोखिम मूल्याङ्कन प्रणालीका विकासकर्ता डेभिड फर्नोचियाले ठोक्किने कुरालाई तुरुन्तै अस्वीकार गरे।
प्रकाशित: १२ माघ २०७९, बिहीबार