
काठमाडौं ।
पछिल्लो केहि महिनादेखि एप्पलले आफ्नो उत्पादन आधार विविधीकरण गर्न धेरै प्रसाय गरिरहेको छ। हाल, ८५ प्रतिशत भन्दा बढी आईफोनहरू चीनमा एसेम्बल्ड हुन्छन्। यद्यपि, उद्योगहरुका लागि चीनको कानुन धेरै कडा हुँदै गइरहेको छ, विशेष गरी फक्सकनको सबैभन्दा ठूलो कारखानामा भएका पछिल्लो घटना क्रमले पनि त्यस्तै देखाउने गिगचाइनाले उल्लेख गरेको छ।
एप्पल सबैभन्दा धेरै चीनमा निर्भर ब्रान्ड भएको भनेर केपह दिन पहिला रिपोर्ट आएको थियो। हो। एप्पल अमेरिकी कम्पनी भए पनि उच्च श्रम लागतका कारण अमेरिकामा व्यवसाय गर्न सक्दैन। एप्पल चीनमा सबैभन्दा निर्भर विश्वव्यापी प्रविधि कम्पनी हो। निर्भरताको डिग्री यति उच्च छ कि यसले चिनियाँ बजारलाई पूर्ण रूपमा छोड्न सक्दैन। कम्तिमा, कम्पनी आगामी २० वर्षसम्म चीनमा रहनेछ।
तथ्यांक अनुसार एप्पलले चीनमा प्रत्यक्ष रूपमा १४ हजार कर्मचारीहरूलाई रोजगार दिएको छ। साथै, यसको विश्वव्यापी आपूर्ति श्रृंखलामा १५ लाख कर्मचारीहरूमध्ये धेरैजसो चीनमा छन्। एप्पलका साझेदारहरू जस्तै फक्सकनले भियतनाम र भारतमा एप्पलका उत्पादनहरूको उत्पादन बढाउन उच्च प्रयासहरू गरेका छन्। भियतनाम अझै पनि साँच्चै प्रतिस्पर्धी हुनबाट धेरै टाढा रहेको दावी गरिएको छ।
एप्पल चीनबाट बाहिर जान सक्दैन
एक पूर्व माइक्रोसफ्ट कार्यकारीले एप्पलले चिनियाँ कारखानाहरूमा अन्यत्र काम गर्न नसक्ने दाबी गरे। यो गाह्रो हुनेछ किनभने कम्पनीले या त नयाँ पूर्वाधार प्रयोग गर्नुपर्नेछ वा उत्पादनको लागि पर्याप्त नहुन सक्छ। हाल एप्पलले आफ्नो अधिकांश खरिद चीनमा पूरा गर्छ। यसैले आईफोन लगभग १०० प्रतिशत चिनियाँ छ। तसर्थ, भियतनाममा जान, कम्पनीलाई भियतनाममा पार्टपुर्जाहरूको धेरै ढुवानी गर्नु पर्ने हुन्छ। यो कम्पनीको लागि अनुकूल नहुन सक्छ।
सन् २०१३ मा नोकिया अधिग्रहण गरेपछि माइक्रोसफ्टले आफ्नो उत्पादन केन्द्र भियतनाममा सार्दा के भयो भन्ने कुराबाट कार्यकारीको अनुभव आएको हो। साथै, सन् २०१७ मा एप्पलका सीईओ कुकले लक्ससेयर प्रेसिजनको भ्रमण गर्दा केही कामदारहरूले आफूलाई स्थानान्तरण गर्न चाहनुहुन्छ कि भनेर सीधै सोधेका थिए, तर उनीहरूले नकारात्मक जवाफ पाए।
प्रकाशित: ६ माघ २०७९, शुक्रबार