काठमाडौं ।
भारतमा विद्युतीय सवारी साधन (इभी) को चलन बढ्दै गएसँगै भारतले लिथियम आयन ब्याट्रीको उत्पादन बढाउन जोड दिइरहेको छ। लिथियमको आपूर्तिका लागि सरकारले लिथियम प्रचुर मात्रामा पाइने छिमेकी देशसँग सम्पर्क बढाएको छ।
बिजनेश स्ट्यान्डर्डमा प्रकाशित रिपोर्टअनुसार परराष्ट्र मन्त्रालयले भर्खरै अर्जेन्टिना, चिली र बोलिभिया जस्ता देशका राजदूतहरूसँग भेट गरेको थियो। भारतलाई आगामी दुई-तीन वर्षमा ८०,००० देखि १,४०,००० टन लिथियम चाहिन्छ। सरकारले देशमै ब्याट्री बनाउने क्षमता बढाउनुका साथै आयात माथिको निर्भरता घटाउन चाहेको छ।
लिथियमको बढ्दो रणनीतिक महत्वलाई ध्यानमा राख्दै यसको भण्डार निर्माण गर्नुपर्ने विज्ञहरू बताउँछन्। लिथियम-आयन ब्याट्रीको सक्रिय उत्पादन अमेरिका, चीन र युरोपमा सुरु भएको छ र तिनीहरूले तुरुन्तै लिथियम प्रयोग गर्न सक्छन्। हाल भारतको ईभी उद्योग ब्याट्री निर्माणका लागि लिथियम आयन सेलको आयातमा निर्भर छ।
लिथियमको माग
भारतमा लिथियम आयन ब्याट्रीको कुनै सक्रिय उत्पादन छैन। तर सरकारले लिथियमको भण्डार सिर्जना गरेर कम्पनीहरूलाई मद्दत गर्न सक्छ। भविष्यमा लिथियम आयन ब्याट्रीहरूको निर्माण सुरु हुँदा यसलाई प्रयोग गर्न सकिन्छ। विज्ञहरूका अनुसार भारत आपूर्ति श्रृंखला स्थापना गर्न गम्भीर छ भनेर भारतले लिथियम उत्पादन गर्ने देशहरूलाई आश्वस्त पार्नु पर्नेछ।
विश्वभर विद्युतीय सवारी साधनलाई जोड दिइएको छ। यही कारणले गर्दा आगामी दिनमा लिथियमको माग बढ्ने अनुमान गरिएको छ।
समाचार रिपोर्टकाअनुसार भारतमा इभी बजार निरन्तर बढ्दै गएको छ र यो माग पूरा गर्न स्थानीय स्तरमा ब्याट्री उत्पादन सुरु गर्नुपर्नेछ। सरकारले लिथियम भण्डारण गर्ने पहल स्वागतयोग्य रहेको विज्ञहरू बताउँछन्।सरकारले लिथियम उत्पादन गर्ने देशहरूसँग कुरा गरेमा देशमा लिथियम आयन ब्याट्री बनाउन चाहने कम्पनीहरूलाई मद्दत गर्नेछ।
सन् २०३० सम्ममा भारतको दुईपाङ्ग्रे बजारमा ईभीको हिस्सा ६० प्रतिशत पुग्ने अपेक्षा गरिएको छ। त्यसैगरी, विद्युतीय तीनपाङ्ग्रे सवारी साधनको हिस्सा ४० प्रतिशत, चारपाङ्ग्रे सवारी साधनको १० प्रतिशत र ठूला व्यावसायिक सवारी साधनको ५ प्रतिशत पुग्ने अनुमान गरिएको छ। यति ठूलो माग आयातबाट पूर्ति हुन नसक्ने कुरा स्पष्ट छ।
प्रकाशित: २० मंसिर २०७९, मंगलवार
