काठमाडौं ।
पछिल्ला केही दिनमा सूर्यको सतहमा हुने गतिविधिमा उल्लेख्य वृद्धि भएको छ। यद्यपि केही हदसम्म विगत केही महिनाहरूमा, सूर्यबाट धेरै सौर्य आँधीहरू आएका छन्, जसले पृथ्वी र यसको वायुमण्डललाई असर गरेको छ।
अब वैज्ञानिकहरूलाई चेतावनी दिने अर्को खतरा सूर्यको सतहमा ठूलो हुँदैछ। केही समयअघि सूर्यको सतहमा देखिएको सानो दाग अहिले आकारमा बढ्दै गएको छ। यसको आकार एक हप्तामा उल्लेखनीय रूपमा बढेको छ, जसका कारण बढ्दो सौर्य आँधीबाट पृथ्वीमा रेडियो ब्ल्याकआउट हुने सम्भावना बढेको छ। त्यहाँ प्लाज्मा विस्फोटको सम्भावना छ जसले अरोरा दृश्यहरू पनि उत्पादन गर्न सक्छ।
यस स्थानको नाम वैज्ञानिकहरुले एआर३०८५ रहेको बताएका छन् । स्पेसवेदरको रिपोर्टकाअनुसार यो सोलार स्पटले निरन्तर आफ्नो आकार बढाउँदैछ र यसको रोटेशन पृथ्वीतर्फ आइरहेको छ।
अनुसन्धानकर्ताहरुकाअनुसार यो दुई दिनमा पृथ्वी जत्तिकै ठूलो भएको छ। यसअघि पनि विगत केही साताहरूमा अन्तरिक्ष यात्रीहरूले अन्तर्राष्ट्रिय अन्तरिक्ष स्टेशनबाट अरोराका केही सुन्दर दृश्यहरू देखेका छन्। एआर३०८५ नामक ‘सन स्पट’ले आफ्नो आकार निरन्तर बढाउँदै गएकाले थप सौर्य आँधी आउने सम्भावना रहेको वैज्ञानिकहरूले बताएका छन् ।
यस सनस्पटको बारेमा बताईएअनुसार यो हाल सूर्यको सतहमा देखिने ६ सक्रिय क्षेत्रहरू मध्ये एक हो। तर युके स्पेस वेदर फोरकास्ट यसबारेमा धेरै चिन्तित देखिँदैन। आगामी २४ घण्टामा धेरै गतिविधि हुने सम्भावना नरहेको संस्थाको विश्वास छ। तर त्यहाँ सौर्य वायुको सम्भावना छ जुन धेरै बलियो हुनेछैन र हल्का रेडियो ब्ल्याकआउटको सम्भावना छ।
अन्तरिक्ष मौसम पूर्वानुमानले आगामी चार दिनमा धेरै कम सौर्य गतिविधिको अपेक्षा गरेको छ। जुन तल्लोदेखि मध्यम स्तरको तहसम्म पुग्ने सम्भावना निकै कम छ।
निस्सन्देह, एआर३०८५ सन स्पटले पछिल्लो दुई दिनमा यसको आकार १० गुणाले बढाएको छ, यसले ठूलो कोरोनल मास इजेक्शन (सीएमई) उत्पादन गर्न अनुमति दिएको छ। यो एक आँधी हो जुन चार्ज गरिएको कणहरू मिलेर बनेको हुन्छ। साताको अन्त्यमा यसले पृथ्वीलाई असर गर्न सक्छ। सूर्यमा यो बढ्दो स्थानको प्रभाव आगामी दिनमा देखिने सम्भावना छ।
प्रकाशित: १४ भाद्र २०७९, मंगलवार
