काठमाडौं ।
भर्खरै हाम्रो ग्रह सूर्यमा आगो फिलामेन्टको ठूलो भाग फुटेर सिर्जना गरिएको सौर्य हावाले प्रहार गरेको थियो। घटना सुरुमा जुलाई २० वा २१ मा हुने भविष्यवाणी गरिएको थियो, तर यो गएको बुधबार घटित भयो। यद्यपि, यो चिन्ताको कारण भने होइन, किनकि यो जी१ भू-चुम्बकीय आँधी हल्का किसिमको थियो, जसले पृथ्वीमा जीवनलाई कुनै खतरा उत्पन्न गर्दैन।
वास्तवमा, अन्तरिक्ष मौसम भौतिकशास्त्रीका अनुसार, यो घटनाले पृथ्वीको विभिन्न भागहरूमा अरोरा भिजुअलहरू खाली गराएको थियो।
सूर्यमा रहेको फिलामेन्टहरू सौर्य पदार्थका बादलहरू हुन्, जुन शक्तिशाली चुम्बकीय शक्तिका कारण त्यसमाथि घुमिरहन्छन्। अमेरिकी अन्तरिक्ष एजेन्सी नासाका अनुसार यी फिलामेन्टहरू अत्यन्तै अस्थिर मानिन्छन् र धेरै दिन वा हप्तासम्म रहन सक्छन्।
स्पेसवेदर डट कमका अनुसार, सोलार फिलामेन्टहरू जुलाई १२ मा पहिलो पटक अवलोकन गरिएको थियो, जब खगोलविद्हरूले सूर्यको उज्यालो पृष्ठभूमिको छेउमा कालो धागो-जस्तो रेखाहरू अवलोकन गरेका थिए।
त्यसपछि १५ जुलाई मा, एक फिलामेन्ट विस्फोट हुनु अघि सूर्यको उत्तरी गोलार्धमा सर्यो, र यसले३,८४,४०० किलोमिटर लम्बाइ र २० हजार किलोमिटर गहिराई मापन गरी आगोको ठूलो उपत्यका सिर्जना गर्यो। यो उपत्यकाले हाम्रो ग्रहमा सौर्य सामग्री पठाएको थियो।
त्यस्ता सोलार फिलामेन्टहरूले खतरनाक सौर्य हावाहरू (सौर्य वायु) पृथ्वीको दिशामा धकेल्न सक्छन्, जसलाई कोरोनल मास इजेक्शन (सीएमईज) भनिन्छ। सौर्य आँधीहरूलाई तिनीहरूको शक्तिको बढ्दो क्रममा जी१, जी२, र जी३ को रूपमा वर्गीकृत गरिएको छ।
अन्तरिक्ष मौसमविद् डा तमिता स्कोभले पनि आफ्नो ट्वीटमा सौर्य आँधी पृथ्वीमा आउने सम्भावनाबारे जानकारी दिएकी थिइन्।
उक्त जी१ सौर्य आँधीले पावर ग्रिड लाइनहरूमा उतारचढाव ल्याएको थियो। यति मात्र होइन, यसले स्याटेलाइटको कार्यमा पनि असर गरेको बताइएको छ।
प्रकाशित: ६ श्रावण २०७९, शुक्रबार
