काठमाडौं ।
स्पेसएक्स फाल्कन ९ रकेटले नासाको इमेजिङ एक्स-रे पोलारिमेट्री एक्सप्लोरर (आईएक्सपीई) स्याटेलाइटका साथ उडान गरेको छ।
सन् २०१७ मा पहिलो पटक घोषणा गरिएको, आईएक्सपीई ब्ल्याक होल र न्यूट्रोन ताराहरू जस्ता ब्रह्माण्डीय स्रोतहरूबाट आउने एक्स-रेहरूको ध्रुवीकरण मापन गर्न सक्षम पहिलो स्याटेलाइट (भूउपग्रह) हो।
फ्रिज-आकारको स्याटेलाइटमा तीनवटा टेलिस्कोपहरू छन् जसले दिशा, आगमन समय, ऊर्जा, र प्रकाशको ध्रुवीकरण ट्र्याक र मापन गर्न सक्छ। जब ती सबै टेलिस्कोपहरूबाट आएका डाटा मिलाइन्छ, नासाले इमेजहरू बनाउन सक्छ जसले हामीलाई कसरी रहस्यमय आकाशीय वस्तुहरूले एक्स-रे उत्सर्जन गर्ने लगायतका काम गर्ने बारे थप अन्तरदृष्टि दिन सक्छ।
उदाहरणका लागि, यसले हामीलाई क्र्याब नेबुला जसको केन्द्रमा द्रुत रूपमा घुमिरहेको न्यूट्रोन तारासहितको सुपरनोभा अवशेषका साथ भएको संरचनामा थप गहिरो दृष्टिकोण दिन सक्ने उनीहरूले आशा गरिरहेका छन्। ।
ब्ल्याक होलहरू अवलोकन गरेर, आईएक्सपीईले वैज्ञानिकहरूलाई अझै पनि थाहा नभएका अन्तरिक्षका क्षेत्रहरूमा मानवताको ज्ञानलाई फराकिलो बनाउन मद्दत गर्नेछ। यसले तिनीहरू किन घुम्छन् र कसरी तिनीहरूले ब्रह्माण्डीय सामग्रीहरू फ्याँक्छन् भन्ने संकेतहरू प्रदान गर्न सक्छ, यद्यपि यसले नयाँ आविष्कारहरू पनि निम्त्याउन सक्छ।
मिसनका प्रमुख अन्वेषक मार्टिन वेइस्कोपफले ब्रीफिङको क्रममा भने: “आईएक्सपीईले ब्रह्माण्डले कसरी काम गर्छ भन्ने हाम्रो वर्तमान सिद्धान्तहरू परीक्षण गर्न र परिमार्जन गर्न मद्दत गर्नेछ। हामीले परिकल्पना गरेको भन्दा यी बाह्य वस्तुहरूको बारेमा हामीले अझ रोमाञ्चक सिद्धान्तहरू पत्ता लगाउन सक्छौं। ”
प्रकाशित: २४ मंसिर २०७८, शुक्रबार
