साइबर चुनौतीबाट चिन्तित हुनुहुन्छ ? यी ७ विषयलाई ध्यान दिनुस् र साइबर आक्रमणबाट बच्नुस्

काठमाडौं ।

तपाईँ हामीले दैनिकजसो विभिन्न किसिमका साइबर अपराधका समाचारहरु र जानकारीहरु पढिरहेका छौं । मानिसहरुको व्यक्तिगत र गोप्य जानकारीहरु साइबर नेटवर्कमा ह्याक हुने चोरीने र अपराधीहरुले त्यसको दूरुपयोग गर्ने संभावना रहन्छ । तर त्यसलाई हामी आफैं सामान्य सर्तक भएको खण्डमा रोक्न सकिन्छ र आफैं सुरक्षित हुन सकिन्छ ।

त्यसैले हामी तपाईँलाई यहाँ केहि टिप्स दिनेछौं जसले तपाईँको व्यक्तिगत र गोप्य जानकारीहरु साइबर नेटवर्कमा सुरक्षित राख्न सहयोगी हुनेछ।

हामी जोखिमपूर्ण साइबर चुनौतीको परिदृश्यमा उनीहरूको जानकारीको सुरक्षाको लागि अनुसरण गर्न मानिसहरूलाई सल्लाह दिन्छौं । तल केहि सुरक्षित अभ्यासहरू छन्ः-

• फोन, ईमेल वा एसएमएस मार्फत वित्तीय जानकारी सहित व्यक्तिगत जानकारी कहिले पनि साझेदारी नगर्नुहोस्।
• कडा पासवर्ड प्रयोग गर्नुहोस् र जहाँ सम्भव छ मल्टि-फ्याक्टर प्रमाणीकरण (multi-factor authentication) लागू गर्नुहोस्।
• नियमित रुपमा तपाईको वित्तीय लेनदेनको निरीक्षण गर्नुहोस् र यदि तपाईँले आफैँले नगरेको कुनै शंकास्पद लेनदेन भएको देख्नु भयो भने, तुरुन्त तपाईँको बैंकमा सम्पर्क गर्नुहोस्।
• तपाईंको कम्प्युटर, मोबाइल, र अन्य जडित डिभाइसहरूमा स्वचालित सफ्टवेयर अपडेट सुविधा सक्रिय गर्नुहोस् जहाँ सम्भव र व्यावहारिक ह्याकिङ्गको संभावनाहरू कम गर्न सकिन्छ।
• तपाईंको पीसी, ल्यापटप, र मोबाइलसहितका कनेक्टेड डिभाइसहरूमा सँधै प्रतिष्ठित एन्टि भाइरस र इन्टरनेट सुरक्षा सफ्टवेयर प्याकेज मात्र प्रयोग गर्नुहोस्।
• यस बाहेक समय समयमा आफन्नो डिभाइसमा तथा विभिन्न वेबसाइटहरुमा राखिएको पासवर्डलाई परिवर्तन गर्नुहोस् ।
• सकेसम्म पाईरेटेड अर्थात चोरीका सफ्टवेयरहरु वा थर्ड पार्टी एप्स प्रयोग नगर्नुहोस् ।